Eğitim , tıpkı yaşam hakkı gibi insanların en temel haklarından biridir. Gelişen dünyada çağdaş eğitim, bireylerin gereksinimleri doğrultusunda hizmet sunmak üzere bireysel farklılıkları dikkate alarak planlanmaktadır(Hallahan ve Kauffman,1982). Özel gereksinimli bireylerinde toplumun bir üyesi olabilmesini sağlamak için her şeyden önce ilk girdiği eğitim ortamlarında ayrıştırılmaya hiç yer verilmeden öğrencilerin birbirlerini olduğu gibi kabullenmelerini sağlamak üzere kaynaştırılması gerektiği fikri kabul edilmektedir(Dun,1968;Özyürek ve Eripek,1988). Kaynaştırma, gerektiğinde sınıf öğretmeni ve özel gereksinimli öğrenciye destek özel eğitim hizmetleri sağlanması koşulu ile, özel gereksinimli öğrencilerin normal eğitim ortamlarında eğitilmesidir(Kırcaali- İftar, 1992).
Kaynaştırma ülkemizde farklı özür grubundan olan öğrencilerin eğitimlerine yönelik hazırlanan bir programdır. Özel eğitime muhtaç bireylerin kendi akranlarıyla aynı kurumda eğitim almalarının faydalı olacağı düşünülmektedir. Bu yararın elde edilebilmesi içinse sınıf öğretmenleri kadar branş öğretmenlerine de görevler düşmektedir.
Kaynaştırmaya yönelik araştırmalar daha çok sınıf öğretmenleri üzerinde yoğunlaşmaktadır. Ancak unutulmamalıdır ki ülkemizde zorunlu eğitim ilköğretimin tamamını kapsar sadece sınıf öğretmenlerinin görev aldığı birinci kademe değil, Fen ve Teknoloji, Matematik, Türkçe, Sosyal Bilgiler, Beden Eğitimi, Müzik vb branşların yer aldığı ikinci kademe de zorunlu eğitim kapsamındadır. Kaynaştırma öğrencileri 5. sınıfta sınıf öğretmenlerinden ayrılıp branş öğretmenleri ile eğitim ve öğretim yoluna devam ederler. Branş öğretmenleri de kaynaştırma ile ilgili gerekli yeterliliğe sahip olmalıdır ki kaynaştırma eğitimi başarıyla sonuçlandırılabilsin. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından kaynaştırmaya yönelik düzenlenen hizmet içi eğitim faaliyetleri sadece özel eğitim öğretmenleri, sınıf öğretmenleri veya rehber öğretmenlere yönelik yapılmaktadır. Diğer branşlarda yer alan öğretmenlere bu eğitime dahil edilmemektedir. Oysa ki okul öncesinden yüksek öğretime kadar tüm eğitim kurumlarında yer alan tüm öğretmenlerimiz tanılama, yönlendirme ve eğitiminde etkin olarak rol alacaklardır. Ayrıca özel eğitime muhtaç bireye olan yaklaşımları da öğrencilere, çevreye ve ailesine karşı bir örnek teşkil edecektir.
Yapılmış olan çalısmalar kaynastırma uygulamasında sorunlar yasandığını göstermektedir. (Akçamete ve Ceber, 1999; Avcıoglu ve digerleri, 2005; Batu, 2000; Baykoç Dönmez ve digerleri, 1997; Diken ve Sucuoglu, 1999; Gözün ve Yıkmıs, 2005; Metin ve Samyeli, 1997; Temel, 2000; Uysal, 2004; ; Uysal, 1997; Yıkmıs ve Pınar Sazak, 2005; Yıkmıs ve digerleri, 2001). Bu durumun nedenlerini ise; ögretmenlerin kaynastırma uygulaması konusunda yeterli bilgiye sahip olmaması, okulun fiziksel kosullarının uygun olmaması, ögretmenlerin isteksiz olusu, sınıflardaki ögrenci sayısının fazla olusu ve normal ögrencilerin ailelerinin isteksiz olması seklinde belirttikleri görülmüstür.
Kaynaştırmanın başarı ile uygulanması için eğitim ortamında bazı özelliklerin bulunması gereklidir. Bunlar; öğretmenin, kaynaştırmanın, özel gereksinimli öğrencilerin hakkı olduğuna inanması ve gerekleri yerine getirildiğinde başarıya ulaşacağına güvenmesi, kaynaştırmada ortaya çıkabilecek sorunları gidermede gerekli çabayı göstermesi, başkalarıyla işbirliği yapmaya hazır olması, kaynaştırma öğrencisine uygulayacağı öğretim hakkında bilgi ve beceri sahibi olması, özel gereksinimli öğrencinin normal sınıfa tam olarak kabul edilmesini sağlaması gerekli görülmüştür.
Türkiye’de engelli nüfusunun genel nüfus içinde %14’lük bir orana sahip olduğu düşünüldüğünde 30 kişilik sınıfta 4 kişinin özel eğitime muhtaç olduğu düşünülebilir (Genel Nüfus Sayımı, 1997). Bu ise her öğretmenin sınıf ortamında, özel eğitime muhtaç en az bir öğrenci ile karşılaşacağı anlamına gelmektedir. Özel eğitime muhtaç bireylerin özel bir eğitim programına tabii tutulacağını düşündüğümüzde ise öğretmenlerin kaynaştırma eğitimi ile ilgili yeterliliklere sahip olması gerektiği gerçeği ortaya çıkmaktadır. Çünkü bilinmelidir ki kaynaştırma eğitimi uygulamalarının başarılı bir şekilde yürütülebilmesi için öğretmenin; kaynaştırma ilkelerine uyması, programın içeriğine ilişkin yöntem ve teknikleri kullanabilmesi ve öğrencinin performansını uygun ölçme ve değerlendirme aracı ile değerlendirebilmesi gerekmektedir.
Bir yanıt bırakın